Thánh Tử Đạo Việt Nam
Phải Tôn Kính Các Tử Đạo Thế Nào?
Lm Ignatio Nguyễn Ngọc Rao
Hôm nay chúng ta
hân hoan mừng đại lễ Các Thánh Tử Đ ạo Việt Nam. Giáo Hội chúng ta hãnh diện vì
có các thánh, nhưng lễ này cũng là một dịp để chúng ta tự hỏi : chúng ta đã tôn
sùng các thánh đúng mức chưa ?
1. Chúng ta hãnh
diện vì có các thánh
Người Việt Nam hãnh diện về các anh hùng dân tộc. Giáo Hội Việt Nam chúng ta cũng có đủ lý do để hãnh diện với Giáo Hội toàn cầu, vì tuy đức tin mới có mặt trên đất nước này được 500 năm (so với 2000 năm lịch sử Giáo Hội thì không có là bao), nhưng chúng ta đã đóng góp cho Giáo Hội được 117 vị thánh, một con số khá cao sánh với các Giáo Hội kỳ cựu hơn. Nhưng chúng ta không phải chỉ có 117 vị đã được phong thánh, mà còn có hàng ngàn, hàng vạn tín hữu Việt Nam khác đã anh dũng hy sinh mạng sống vì đức tin, người thì bị chém đầu, bị phân thây, bị thắt cổ, bị voi giày, người thì bị thiêu sống, bị chết trong tù hay trong nơi đày ải chỗ rừng thiêng nước độc. Hiện nay chúng ta chỉ còn biết tên tuổi của chừng mấy ngàn vị có hồ sơ phong thánh tại Rôma. Nhưng tổng số là bao nhiêu, không ai biết. Có người đã ước lượng con số khoảng 100.000 người tín hữu Việt Nam đã chết vì đức tin.
Dù sao chúng ta
có thể hãnh diện vì là con cháu các vị tử đạo, vì dòng máu anh hùng của các
ngài vẫn chảy trong mạch máu chúng ta. Chúng ta vui mừng vì các ngài đã chấp nhận
nên như hạt lúa phải mục nát đi, để trổ sinh mùa màng tươi tốt mà chúng ta đang
đuợc hưởng. Vâng, chính nhờ công đức các ngài mà chúng ta có ngày nay.
2. Chúng ta đã
tôn sùng các thánh đúng mức chưa?
Hãnh diện về các vị tử đạo, nhưng chúng ta phải tự hỏi : chúng ta đã tôn sùng các vị cho đúng mức chưa? Hay chúng ta chỉ phấn khởi về việc phong thánh, rồi để đấy? Chúng ta chỉ mừng lễ Các Thánh Tử Đạo một năm một lần, rồi chẳng nói gì đến nữa?
Muốn tôn sùng Các Thánh Tử Đạo Viêt Nam cho xứng đáng, chúng ta phải :
* học hỏi về các
ngài;
* năng cầu nguyện
với các ngài;
* nhất là noi
gương các ngài.
a) Học hỏi về
các ngài :
Các cụ ta xưa có
câu : “Vô tri bất mộ”, không biết thì không mộ mến, muốn mộ mến thì phải biết
đã. Ngày nay có lẽ chỉ có giáo dân ở những nơi là quê hương các thánh hoặc còn
giữ hài cốt các ngài mới còn biết tên tuổi các thánh. Còn thì đại đa số những
người khác hỏi rằng có thể kể ra tên được mấy vị ? Mà có lẽ hầu hết chúng ta
cũng không biết được đích xác những thánh tử đạo nào đã sinh ra, đã sống, đã
làm việc hay đã chết trong giáo phận nhà. Thật là điều đáng tiếc!
Vì thế chúng ta
cần phải học hỏi thêm về đời sống và cái chết anh dũng của các thánh tử đạo, nhất
là của những vị gần với chúng ta hơn. Rồi chúng còn phải dạy cho con cháu biết
nữa. Như vậy chúng ta sẽ mộ mến các ngài hơn, đồng thời sẽ lấy làm hạnh phúc vì
được sống trên quê hương các thánh.
b) Cầu nguyện với
các ngài:
Giáo Hội dạy rằng
: các thánh ở trên trời hằng cầu thay nguyện giúp chúng ta trước toà Chúa.
Chúng ta hay cầu xin thánh Antôn, thánh Vinxentê, thánh Martinô v.v…. nhưng
chúng ta có nhớ cầu xin các thánh tử đạo của chúng ta không ? Các ngài đẹp lòng
Chúa, ở gần Chúa hơn, nên có thể nói là có thần thế trước mặt Chúa. Các ngài lại
là đồng bào, đồng hương, thậm chí là bậc cha ông chúng ta, lẽ nào các ngài bỏ
rơi chúng ta ? chắc chắn các ngài sẵn sàng cầu cùng Chúa cho chúng ta.
Vì thế chúng ta
nên nhớ đến Các thánh tư Đạo Việt Nam và cầu nguyện với các ngài mỗi ngày. Nhất
là khi gặp gian nan thử thách, chúng ta hảy chạy đến với các ngài, thì Chúa sẽ
vì các ngài mà ban cho chúng ta được can đảm thắng vượt thử thách, được bền
lòng giữ đức tin và sốn đức tin cho đến cùng.
c) Noi gương các
thánh:
Sau cùng, lòng
sùng kính các vị tử đạo phải thúc đẩy chúng ta noi gương các ngài. Các vị tử đạo
ngày xưa, có một số là giám mục. Linh mục. Tu sĩ, thầy giảng, còn phần lớn là
giáo dân bình thường, cũng có gia đình như ai khác. Các vị là thầy đồ, thầy
lang, làm quan, làm lính, làm thợ, làm nội trợ, làm nghề buôn bán. nghề nông
v.v…
Mức hiểu biết về
đạo chắc cũng không được sâu lắm, vì thời đó các linh mục phải trốn tránh, ít
khi gặp, còn sách đạo cũng thiếu thốn, lại viết bằng chữ hán chữ nôm, ít người
đọc được. Nhưng các vị có lòng thành, hiểu được bao nhiêu thì cố gằng thực hành
hết điều mình hiểu. Cậy vào ơn Chúa giúp, các ngài đã chấp nhận môi thiệt thòi
để trung thành với Chúa. Các ngài đã đặt Chúa lên trên tất cả, trên của cải,
gia đình, danh giá, hạnh phúc trần gian, trên cả tự do và chính mạng sống nữa.
Đó là gương sáng các ngài để lại cho chúng ta. Chúng ta có noi theo thì mới xứng đáng là con cháu các ngài. Hay là chúng ta còn ngại vất vả, hy sinh vì Chúa, còn để cho cái gì khác (như của cải, danh giá, thú vui) lôi cuốn, mà sẵn sàng bỏ Chúa?
Hôm nay, khi mừng
lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, chúng ta cảm tạ Thiên Chúa đã ban ơn cho các ngài
được can đảm đến cùng, chúng ta hãnh diện vì là con cháu các ngài, và ý thức rằng,
muốn sùng kính các ngài cho xứng đáng và thiết thực, chúng ta còn phải tìm hiểu
thêm về các ngài để dạy cho con cháu biết, phải năng cầu nguyện với các ngài và
nhất là phải ra sức noi gương các ngài mà chu toàn các bổn phận và trung thành
với Chúa trọn đời.
Giờ đây chúng ta
tiếp tục cử hành thánh lễ. Cùng với Mình và Máu Thánh Chúa Giêsu, chúng ta cũng
dâng lên Chúa Cha máu các thánh tử đạo đã đổ ra, hoà với những mồ hôi, nước mắt
của chúng ta, và xin Chúa Cha chấp nhận tất cả làm của lễ đẹp lòng Người.